این دارو بهعنوان دارویانتخابی در درمان پنومونی ناشی ازپنوموسیستیس کارینی و نیز درمانتوکسوپلاسموز و نوکاردیاز و تشدید حادبرونشیت مزمن مصرف میشود.همچنین، کوتریموکسازول در درمانعفونتهای مجاری ادرار و عفونت گوشمیانی ناشی از میکروارگانیسمهایحساس در کودکان مصرف میشود.
سولفامتوکسازول بهآهستگی و تقریبا بهطور کامل از راهخوراکی جذب میشود. تریمتوپریم نیزبخوبی از راه دستگاه گوارش جذبمیشود. هر دو دارو بهطور گسترده دربافتها منتشر میشوند. دفع هر دو داروعمدتا کلیوی است. نیمه عمرسولفامتوکسازول 12 - 6 ساعت و نیمهعمر تریمتوپریم 10 ـ 8 ساعت است.
سولفونامیدها بهطوررقابتییک آنزیم باکتریایی را که مسئول داخلکردن اسید پاراآمینوبنزوئیک درساختمان اسید دی هیدروفولیک است،مهار میکنند. تریمتوپریم با اتصال بهآنزیم دی هیدروفولات ردوکتاز باکتری،آن را بهطورقابل برگشت مهار مینماید.
این دارو در صورتابتلای بیمار به نارسایی کبدی یا کلیوی وپورفیری نباید مصرف شود.
1 ـ کوتریموکسازول در صورتابتلای بیمار به عیب کار کلیه یا کبد،اختلالات خونی، کمبود G6PD و درسالخوردگان باید با احتیاط فراوانمصرف شود. 2 ـ در طول درمان درازمدت باکوتریموکسازول، انجام آزمون شمارشسلولهای خون بهطور منظم توصیهمیشود. 3 ـ مصرف این دارو در نوزادان با سنکمتر از 6 هفته توصیه نمیشود (مگر درپیشگیری یا درمان پنومونی ناشی ازپنوموسیس تیس).
تهوع، استفراغ، بثوراتجلدی (از جمله سندرم استیونس ـجانسون، نکرولیزسمی اپیدرم وحساسیت به نور که در این موارد بایدمصرف دارو را فورا قطع کرد)، اختلالاتخونی (شامل کاهش نوتروفیلها وپلاکتهای خون، ترومبوسیتوپنی، بندرتآگرانولوسیتوز و پورپورا که در این مواردباید مصرف دارو را فورا قطع کرد) وبندرت واکنشهای آلرژیک، اسهال، التهابزبان، استوماتیت، بیاشتهایی، دردمفاصل، درد عضلات با مصرف این داروگزارش شدهاند.
1 ـ در طول مصرف ایندارو بیمار باید مایعات به اندازه کافیدریافت کند. 2 ـ احتمال بروز واکنشهای حساسیت بهنور در بیماران وجود دارد. بیمار باید ازقرار گرفتن در معرض نور شدید آفتابخودداری کند. 3 ـ در صورت بروز سرگیجه باید احتیاطکرد. 4 ـ در صورت بروز اختلالات خونی یابثورات جلدی، باید بلافاصله مصرف دارورا قطع کرد. مقدار مصرف خوراکی: بزرگسالان: بهصورت خوراکی 2 قرصهر 12 ساعت است که در عفونتهای شدیدتا 3 قرص هر 12 ساعت افزایش مییابد. درصورتی که طول درمان بیش از 14 روزباشد، این مقدار یک قرص هر 12 ساعتمیباشد. کوتریموکسازول در درمانپنومونی ناشی از پنوموسیس تیس کارینیبه مقدار 120mg/kg/day در 4 ـ 2 دوزمنقسم به مدت 14 روز مصرف میشود. کودکان: بهصورت خوراکی هر 12ساعت،در کودکان با سن 6 هفته تا 5 ماهیک قرص کودکان، در کودکان 6 ماه تا 5سال 2 قرص کودکان و در کودکان 12 ـ 6سال 3 قرص کودکان مصرف میشود. تزریقی: بزرگسالان: مقدار مصرف کوتریموکسازولاز راه انفوزیون وریدی 960 میلیگرم (حاوی800 میلیگرم سولفامتوکسازول و 160میلیگرم تریمتوپریم) هر 12 ساعت میباشدکه این مقدار در عفونتهای شدید تا 1/44 گرم هر12 ساعت افزایش مییابد. کوتریموکسازول در درمان پنومونیناشی از پنوموسیس تیس کارینی، از راهخوراکی یا انفوزیون وریدی به مقدار120mg/kg/day در 4 ـ 2 مقدار منقسم برای14 روز مصرف میشود. کودکان: کوتریموکسازول از راهانفوزیون وریدی در کودکان به مقدار36mg/kg/day در 2 مقدار منقسم مصرفمیشود که در عفونتهای شدید این مقداربه 54mg/kg/day افزایش مییابد.
در صورت مصرفهمزمان کوتریموکسازول با تیوپنتال،وارفارین و داروهای ضد دیابت گروهسولفونیل اوره، اثر این داروها افزایشمییابد. در صورت مصرف همزمان ایندارو با فنیتوئین، پیریمتامین ومتوترکسات اثر ضد فولات این داروهاافزایش مییابد. خطر بروز سمیت کلیویناشی از سیکلوسپورین در صورتمصرف همزمان با کوتریموکسازولافزایش مییابد. اثر این دارو توسط پتاسیمآمینوبنزوات (PABA) کاهش مییابد.
For Infusion: (Sulfamethoxazole 400mg+ Trimethoprim 80mg) / 5ml Pediatric Tablet: Sulfamethoxazole100mg + Trimethoprim 20mg Suspension: (Sulfamethoxazole 200mg+ Trimethoprim 40mg) / 5ml Tablet: Sulfamethoxazole 400mg +Trimethoprime 80mg