ایزوپروترنول در درمانعلامتی آسم برنشیال، اسپاسم نایژهایبرگشتپذیر همراه التهاب نایژهها، امفیزمریوی، برونشیکتازی و سایر بیماریهایانسدادی ریوی بهکار برده میشود.
علاوه بر کبد در ششها وبافتهای دیگر نیز متابولیزه میشود. شروعاثر دارو باتجویز از طریق داخل وریدی،بلافاصله و سریع بوده و مدت اثر داروکمتر از یک ساعت است. دفع دارو، کلیویاست.
این دارو یک ترکیبآدرنرژیک است که باتحریک گیرندههایبتا آدرنرژیک اثرات خود را اعمال میکند.تحریک گیرنده بتا دو در ششها موجبشلشدن عضله صاف نایژه و تخفیفاسپاسم نایژهای، افزایش ظرفیت حیاتی،کاهش حجم ذخیرهای و کاهش مقاومتراههای هوایی میگردد. ایزوپروترنول،موجب مهار آزادشدن هیستامین ناشی ازتحریک آنتیژن و ماده کند اثر (SRS) درهنگام آنافیلاکسی میگردد. این دارو باتحریک گیرنده بتا یک آدرنرژیک موجبافزایش لیپولیز میگردد.
ایزوپروترنول درمبتلایان بهبیماریهای قلبی ـ عروقی از قبیلآنژین قفسه صدری، بیماریهای شریانکرونر، آریتمی قلبی همراه با تاکیکاردی،نارسایی کرونر، بیماریهای دژنراتیوقلبی، زیادی فشارخون، عیب کار بافتقلب، تاکیکاردی همراه با سمیت ناشی ازدیژیتال، دیابت، پرکاری تیروئید،فئوکروموسیتوم، نباید مصرف شود.
درد یا ناراحتی قفسه سینه،احساس سرما، تب، تشنج، اغشتاششعور، افزایش حاد فشار خون، ضرباناتنامنظم قلب، تغییرات خلق و خو،گرفتگیهای عضلانی، تهوع و استفراغ،اشکال در تنفس، آهستهشدن ضرباناتقلب، رعشه، اضطراب غیرعادی، عصبانیتیا بیقراری، بزرگشدن غیرطبیعی مردمکچشم، تاری دید، سرد و رنگ پریدهشدنپوست، ضعف، برافروختگی یا قرمزیصورت یا پوست از عوارض جانبی مهمدارو هستند. تداخلهای داروئی: مصرف همزمانترکیبات هیدروکربنه هوشبر استنشاقی باایزوپروتونول، موجب افزایش خطر بروزآریتمی بطنی شدید میشود. تجویزهمزمان ضدافسردگیهای سه حلقهایباتقویت اثرات قلبی ـ عروقیایزوپروترونول موجب بروز آریتمی،تاکیکاردی، زیادی فشار خون و یا افزایشدرجه حرارت بدن میگردد. تجویزترکیبات مسدد گیرنده بتا آدرنرژیک و ازجمله فرآوردههای چشمی همزمان باایندارو، موجب مهار متقابل اثرات درمانی دودارو میگردد. در ضمن اثر گشادکنندگینایژه با تحریک گیرنده بتا دو توسطایزوپروترنول را عوارض ناخواسته مثلتحریکپذیری، بیخوابی، تشنج و یا آریتمیقلبی را بهدنبال خواهد داشت. تجویز همانگلیکوزیدهای قلبی و یا لوودوپا با دارو،موجب افزایش خطر آریتمی قلبی میشود.ایزوپروترنول هم چنین اثرات ضد آنژیننیتراتها را کاهش میدهد. مصرف توامریتودرین و این دارو، موجب تشدید اثراتدرمانی و عوارض جانبی، دو دارومیشود. تجویز توام با هورمونهایتیروئیدی نیز اثرات درمانی هر دو گروهدارویی را تشدید میکند. تجویز داروبههمراه ترکیبات گزانتین مانند آمینوفیلین،علاوه بر افزایش تحریک CNS، آثار سمیاضافی تولید مینماید.
1 ـ در صورت بروزاشکال در تنفس و تداوم یا بدترشدن آن،بلافاصله بهپزشک مراجعه شود. 2 ـ در صورت استفاده مکرر از مقادیر زیاددارو، احتمال بروز اسپاسم نایژهای خلافانتظار وجود دارد.
بهمنظور گشاد کردن نایژه(در هنگام اسپاسم نایژه حین بیهوشی)،بهصورت تزریق داخل وریدی و بهمیزانmcg 20ـ10 تجویز شده و بسته بهنیازبیمار تکرار میشود.
Injection: 0.2 mg/ml, 1 mg/ml