کلومیفن برای درمانناباروری ناشی از کاهش یا فقدانتخمکگذاری در زنان و نیز ناباروریمردانی که تولید اسپرم در آنها کافینیست، بهکار برده میشود. این ترکیبهمچنین در درمان بیکفایتی عملکرد جسمزرد و نیز تشخیص نارسائی محورهیپوتالامیک ـ هیپوفیز ـ غده فوق کلیه مفیدمیباشد. بهمنظور ارزیابی عملتخمدانهادر تخمکگذاری نیز استفادهشدهاست.
دارو از دستگاه گوارشبهخوبی جذب میشود. متابولیسم دارو درکبد صورت گرفته و نیمه عمر آن حدود5-7 روز است. معمولا طی 4-10 روز پساز مصرف آخرین مقدار دارو،تخمکگذاری صورت میگیرد. قسمتاعظم دارو از صفرا و مدفوع و بخش اندکیاز کلیهها دفع میگردد.
کلومیفن عمدتا دارای اثراتضداستروژنی بوده و بعضا خواصاستروژنی نیز دارد. این دارو با اتصالرقابتی به گیرندههای استروژن در سطحهیپوتالاموس، مانع اثر مهاری استروژنبر آزادشدن گنادوتروپینها و در نتیجهافزایش LH و FSH میگردد. این امر خودموجب بلوغ فولیکولهای تخمدانی، افزایشپیک LH قبل از تخمکگذاری، تخمکگذاریو در نهایت تکامل جسم زرد میشود. درناباروری مردان نیز از طریق افزایشترشح LH و FSH، اثر درمانی خود را اعمالمیکند.
این دارو در مبتلایان بهنارسائی عملکرد کبد، افسردگی، وجودکیستهای تخمدانی غیر از سندرم پلیکیستیک تخمدان و ترومبوفلبیت نبایدمصرف شود.
1 ـ مصرف طولانی مدت دارومیتواند موجب بروز تومورهای تخمدانگردد. 2 ـ کلومیفن با کاهش تولید و تغییرموکوس دهانه رحم ممکن است با عملاسپرم و متعاقب آن باروری و حاملگیتداخل نماید. 3 ـ احتمال بروز چندقلوزایی با مصرفدارو وجود دارد.
مهمترین عوارض عبارتنداز تشکیل کیست تخمدان، بزرگ شدن بیشاز حد تخمدان، بزرگ شدن بافت فیبروئیدرحم و بروز سندرم قبل از قاعدگی.
1 ـ دارو باید به میزانمناسب و در ساعت مشخصی از روزمصرف شود. 2 ـ در صورت فراموش کردن یک وعدهمصرف دارو، بهتر است بلافاصله پس ازبهخاطر آوردن مصرف شود. در صورتیکه در زمان مصرف بعدی، بیمار عدممصرف دارو را بهخاطر آورد، مقدارمصرف بعدی دارو به میزان دو برابراستفاده شود. در صورت فراموش کردنبیش از یکبار، به پزشک مراجعه شود.
در درمان ناباروری درزنان، دارو به میزان mg/day 50 و به مدت5 روز، تجویز میشود. مصرف دارو بایداز روز پنجم قاعدگی شروع شود. درصورت عدم بروز حاملگی، میتوان دورهدرمان را در 3-4 سیکل بعد تکرار نمود کهدر آن صورت مقدار تجویز را میتوان بهmg/day 75-100 و به مدت 5 روز افزایشداد. در زنان حساس به کلومیفن و یامبتلایان به سندرم پلیکیستیک تخمدان،بایستی مقادیر کمتر تجویز شوند.
Tablet: 50 mg